Yedinci kıta, Büyük Pasifik Çöp Alanı, Çöp Girdabı… Kuzey Pasifik Okyanusu’nda yer alan atık alanının pek çok farklı ismi var. Ne yazık ki hepsi aynı kapıya çıkıyor. Dünya’yı nasıl mahvettiğimiz gerçeğine.
Büyük Pasifik Çöp Alanı nedir?
1997’de Kaptan Charles Moore, Hawaii’den Kaliforniya’ya yelken açarken okyanusta sürekli bir plastik akışı fark etti. Söz konusu plastik akışı yıllardır süren özverisizliğimizin bir ürünü olan Büyük Pasifik Çöp Alanı’na aitti.
Moore, “Hansel ve Gretel gibi ekmek kırıntılarının beni eve götürdüğü bir iz olamaz,” diye düşündüğünü hatırladı. “Bu daha büyük bir fenomen olmalı.”
İki yıllık araştırma ve modellemeden sonra araştırmak için geri döndü. İşte o zaman okyanus yüzeyini örneklemek için bir ağ sistemi kullanarak, okyanusta yüzen planktonun altı katı kadar plastik buldu. Moore, dünyadaki beş çöp alanının en büyüğünü keşfetmişti. Girdap olarak bilinen dönen okyanus akıntıları tarafından yaratılan çöp alanları plastikleri emen ve sürekli değişen bir çöp girdabı gibi davranıyor.
Keşfedildiği günden beri Büyük Pasifik Çöp Alanı yüzen bir plastik kütlesi olarak anlatılıyor. Yedinci kıta olarak bahsedilmesinin de bu durumda etkisi büyük. Ancak bir çöp adası olarak alınan GPGP esasında üzerinde durulacak bir yüzeye sahip değil. Aynı zamanda diğer kıtalar gibi uzaydan görünmüyor. Belki de bu nedenle dikkatimizi çekmiyor, görselleştirilmesi zorlaşıyor.
“Bu bir çöp dağı ya da bir çöp alanı değildi, bir çöp parçası bile değildi. Bunun yerine, okyanusta farklı boyutlarda plastiklerden oluşan bulanık bir çorba gibi görünüyordu.” – Kaptan Charles Moore
Kaynak: Shutterstock
Büyük Pasifik Çöp Alanı tam olarak ne kadar büyük?
Söz konusu Büyük Pasifik Çöp Alanı’nın ölçeği o kadar büyük ki genellikle bir kara kütlesi imgesi hayal etmemize neden oluyor. 2018 yılında yapılan bir araştırmaya göre en az 79.000 ton okyanus plastiği 1,6 milyon km2’lik bir alanda yüzüyor. Yaklaşık 6 sene önce elde edilen bu sayı büyüklük bakımından Teksas’ın iki katına, Fransa’nın ise üç katına denk geliyor.
2017 yılında bir reklam dublörü Dünya Okyanus Günü için Birleşmiş Milletler’e çöp alanını yeniden adlandırma çağrısında bulundu. Okyanuslardaki kirliliğe dikkat çekmek için yapılan çağrıya göre bölge kendi bayrağına, pasaportlarına ve para birimine sahip olarak 196. ülke haline gelecekti.
Kaynak: The Ocean Cleanup
Canlı hayatı tehlike altında
Okyanus plastiği, kaplumbağalar gibi canlıların dolanması ve yiyecekle karıştırıldığı için kuşlar ve balıklar tarafından tüketilmesi gibi bir dizi hayati tehlikeye yol açıyor. Ne yazık ki yaşanan olumsuzluklar o kadar arttı ki insan yapımı plastik ortamlarda yaşamak için evrimleşen ekosistemler için kullanılan bir terim olan “plastisfer”i ortaya çıkardı.
Yakın tarihli bir çalışmada araştırmacılar GPGP’den avlanan yaklaşık 484 omurgasız tespit etti. Okyanus akıntıları, bazı türleri yamadaki plastiklerle yaşamak için doğal yaşam alanlarından uzaklaştırarak biyolojik yaşamı riske atmaya devam ediyor..
