Günden güne gezegenimizi korumak için kendi ölçeğimizde birçok farklı konuda “sürdürülebilirlik” adımlarını atmaya çalışıyoruz. Gezegenimize en çok karbon ayak izini bırakan nesnelerden biri de giysi dolabımız. Gelin bu yazıda moda ve alışveriş alışkanlıklarımızda yapacağımız beş farklı yolla karbon ayak izimizi nasıl azaltacağımızı öğrenmeye çalışalım.
1) Elinizde olanları kullanın
Çeşitli araştırmalara göre her yıl üretilen giysi miktarı 80 milyar ile 150 milyar arasında değişiklik gösteriyor. Bu iki rakam arasında ciddi bir fark olduğu su götürmez bir gerçek fakat hangi rakamı baz alırsak alalım 8 milyar kişiye ev sahipliği yapan gezegenimiz için gereğinden çok fazla üretim yapıldığını inkâr edemeyiz. Bu rakamın ayrıca üretim sürecinde boşa giden veya giyilebilir parçalara dönüşmeyen metrelerce kumaşın hesaba katılmadığı bir değeri gösterdiği de başka bir gerçek.
Bu nedenle yeni kaynaklara yüklenmek yerine var olanı kullanmak çevremize yapacağımız en önemli katkılarda başı çekiyor. Peki elinizde olan materyalleri nasıl kullanacağınıza dair bir fikir veya ilham bulmakta zorlanıyor musunuz? Hali hazırda bu işe yıllarını vermiş küratörleri inceleyin. Tenis toplarından eldivenler veya şapkalardan etek yapan Nicole McLaughlin; dünyanın en büyük ikinci el giyim açık pazarlarından biri olma özelliğine sahip Gana’nın başkenti Akra’da yer alan Kantamanto pazarından çöpe giden giysileri toplayarak kreatif tasarımlarla sergileyen The Slum Studio size bunu sağlayabilir.
2) Ödünç alın ya da takaslayın
Genelde bazı durumlar için uygun bir parçaya sahip olmadığımızda ya da tamamen yeni bir şey denemek istediğimizde ilk yaptığımız şey yeni bir şey almak oluyor. Belki de aradığınız şey, bir başkasının dolabında ve sizin bundan haberiniz yok. Arkadaşlarınız veya ailenizden birinin beğendiğiniz bir giyim eşyasını ödünç almayı denemek ve karşılığında onlara sizin dolabınızdan beğendikleri bir şeyi vermenin yanı sıra yakın çevreniz arasında kıyafet değişim etkinliği düzenlemek veya bu iş hazırlanmış uygulamaları kullanmak iyi bir seçim olacaktır.
3) Çok amaçlı şeyler yapın
Birçoğumuzun alışveriş alışkanlıkları çoklu olaylara göre şekillenmiş vaziyette. Örnek vermek gerekirse muhtemelen sadece özel günlerde kullanacağınız bir elbise ya da sadece alışverişte kullanacağınız bir çantayı satın alıyoruz. Hayatımızı doğrudan etkileyen bu durum ise maalesef sadece tüketimi hızlandırıyor. Bunun önüne geçmek için ise sadece bir ihtiyaca cevap veren ürünlerden ziyade birkaç ihtiyacınızı karşılayacak şeyleri tasarlamakta fayda var. Modüler ve çok yönlü parçalar geliştirebilmek adına kalıp kesme ve tasarım becerilerinizi geliştirmeyi en basit şekilde Youtube’dan deneyebilirsiniz.
Petit Pli, çocuklara özel onlar büyüdükçe ihtiyaçlarını karşılamaya devam eden giysiler tasarlamakta uzmanlaşmış bir isim. Pli, süreç içerisinde portföyünü hamile kıyafetlerine ve değişken bedenlere uyum sağlayan yetişkin kıyafetlerine kaydırmış.
4) Organik malzemeler ile etkileşime geçin
Giyim sektöründe önemli bir yer kaplayan fosil yakıt bazlı sentetiklerin 2030 yılına kadar küresel elyaf üretiminin %73’lük bir kısmını oluşturacağı ve polyesterin ise %85’lik bir orana sahip olacağı düşünülüyor.
Fosil yakıtların kullanımını azaltmamız gereken bir dönemde şanslıyız ki birçok organik bazlı kumaş var. Hillary Taymour tarafından sürdürülebilirlik ilkesiyle hayata geçen Collina Strada, ürünlerinde gül çalılarının ve sap artıklarından yapılan gül ipeği; Nike ve Chanel, ananas yaprağı lifinden yapılmış bir deri halindeki “Pinatex”i kullandılar.
Bunlar size hitap etmiyorsa örümcek ipeğinden ilhamını alan organik ipekleri veya portakaldan yapılan kumaşlar alternatif seçenekler olabilir.
5) İkinci eli birinci seçeneğiniz yapın
Yazımızın başında belirttiğimiz gibi bir yılda ortalama üretilen giysi adedi dünya nüfusunun hayli üzerinde. Modanın dönemlere ayrıldığı ve her şeyin hemen hemen daha önceki bir şeyin tekrarı olduğu gerçeğini dikkate alırsak ikinci ele yönelmek sizi hem parasal anlamda rahatlatacak hem de gezegenimizde bıraktığınız karbon ayak izini azaltmanıza yardımcı olacaktır.
Hali hazırda ünlü giyim markası Levis’in hayata geçirdiği ikinci el mağazasının yanı sıra eski dönem konseptli butikler, eBay, Dolap ve Gardrops tarzı uygulamalar bize binlerce alternatif sunuyor.
