Her ne kadar dijital araçları kullanma alışkanlıklarımız artsa da hâlâ birçok alanda kâğıt atığa yol açabiliyoruz. Mesela neler mi? Meşhur kahve tutamaçları, viyoller, kâğıt peçeteler, peçete ruloları, kese kâğıtları, hediye paketleri, kraftlar ve niceleri. Okul-iş hayatında müsvedde kullanmaktan vazgeçemeyen ve basılı gazete olmazsa olmazım diyenlerin yol açtığı atıkları aman es geçmeyelim! Bu gibi pek çok anlık çöp olarak nitelendirdiğimiz malzemeleri uzun soluklu kullanacağımız nesnelere dönüştürebiliriz. Nasıl mı, buyurun birlikte bakalım:
Papier Mache: Çiğnenmiş Kâğıt
‘Çiğnenmiş kâğıt’ anlamına gelen papier machein adı her ne kadar Fransızca olsa da bu yöntem 17. yüzyıla kadar Fransa’da ortaya çıkmadı. Bu zaman zarfından önce, M.Ö. 200’e kadar, başta Çin olmak üzere dünyanın çeşitli yerlerinde kullanıldı.
- Antik Çin’de bu yöntem, enfiye kutuları ve savaşçı miğferleri gibi nesneler yapmak için kullanılıyordu.
- Eski Mısırlılar, keten ve alçı kullanarak ölüm maskeleri yapmak ve mumyalama işlemleri için kâğıt hamuru kullanıyordu.
- 18. yüzyıl Avrupa’sında, bu teknik, mobilya üzerine dekoratif sıva ve oyma ahşap için ucuz bir seçenek olarak tercih ediliyordu.
Ürünlerin sağlamlığını kontrol etmek için yüksek bir yerden yere atabilirsiniz; hiçbir zarar görmediğini fark edeceksiniz. Kâğıt kimi zaman düşündüğümüzden daha sağlam olabilir.
Kâğıt Ayrıştırma Aşaması
– Kuşe, laklı ve selofanlı olmamak şartıyla tüm kâğıt ve kâğıt çeşidi atıklarını kullanabilirsiniz.
– Kenara ayırdığınız atıklarınızı kırpık yapıp, bir kovanın içine doldurun.
– Kırpıklarınızın üzerine 3-4 parmak geçecek kadar kaynar su dökün. Kırpıkları suda ne kadar bol bekletirseniz ayrışmaları bir o kadar iyi olur. Bu nedenle bu işlem için en az 10 saat en fazla 2-3 gün mesai harcayın.
– Kıvama gelen bu kırpıkları el blenderında bulamaç hâline getirin. Elde ettiğiniz bulamaçın fazla suyunu tülbent vb. yardımıyla tamamen sıkın. Suyun yoğunluğunu ölçmek için bulamaçtan ufak bir parça alıp, sıkabilirsiniz. Sıktığınız parçadan su çıkıyorsa bir önceki işleme dönmekte fayda var.
– Suyunu iyice sıktığınız bulamaçı rondodan geçirin. Bir sonraki aşamada bu bulamaçı tutkallayacağımız için harcın sıkı olması gerekiyor.
Yaptığınız ürünleri -akrilik boya kullanmanız halinde- rahatlıkla atıştırmalıkları servis etmek için kullanabilirsiniz. Üstelik ürünlerinizi temizlemek için nemli bezle silmeniz yeterli olacaktır.
Tutkal Aşaması
– 250 ml. suya 15 gr. duvar kâğıdı yapıştırıcısı ekleyin. (Bu aşamada Koçtaş-Halley duvar kâğıdı yapıştırıcısını tercih etmekte fayda var.) Malzemeleri boza kıvamına gelene kadar iyice karıştırın.
– Karışıma 1 yemek kaşığı beyaz ahşap tutkalı ekleyin. Malzemeleri, harmanlana kadar, iyice birbirine yedirin.
Hamur Aşaması
– Rondodan geçirdiğiniz her 100 gr kâğıt için 1 yemek kaşığı tutkal ekleyin ve yoğurun. (Her 120 gr. için 1.5 yemek kaşığı ölçüsünü de kullanabilirsiniz.)
– Elde ettiğiniz hamuru bu haliyle poşette saklayabilirsiniz ancak formu zamanla bozulabilir. O yüzden rondodaki tutkalsız kâğıdı buzdolabında muhafaza etmek daha kullanışlı olacaktır.
– Hazırladığınız harca şekil vermek için kalıplar kullanacağız. Bunlar alüminyum fırın kapları, şişirilmiş balon gibi malzemeler olabilir. Kullanacağınız kalıpları zeytin yağı veya vazelin ile yağlayın.
– Yağladığınız kalıbı harcınız ile çevreleyin. Kalıptaki kâğıt kurudukça küçülecek ve kuruyacak. Kuruyan şekli kalıptan çıkarabilirsiniz.
Alüminyum fırın kapları, balon veya kalıbını çıkarabileceğinizi düşündüğünüz tüm nesnelerin etrafını hazırladığınız harçla çevreleyerek kalıp çıkarabilirsiniz.
Renk Katma Aşaması
– Kuruyan kalıbınızı akrilik boyalar ile boyayabilirsiniz. Eğer hamurunuzun kendiliğinden renkli olmasını istiyorsanız tutkallama aşamasında tarçın, kahve veya pancar gibi doğal renklendiriciler kullanabilirsiniz.
– Hazırladığınız ürünü mumluk olarak kullanacaksanız içini epoksi reçine ile kaplamanızda fayda var.
– Hazırladığınız ürünü aydınlatma olarak kullanacaksanız can güvenliğiniz için ısınmayan led lambalar tercih etmeyi ihmal etmeyin.
İçerikteki görseller konuya örnek olması amacıyla atölyesine de katılmış olduğum Paper Just Paper internet sitesinden dahil edilmiştir. Türkiye’nin farklı şehir ve mekanlarında gerçekleşen Papier Mache atölyelerinin takvimini, instagram hesabından veya kendi sitesinden takip edebilirsiniz.
