Sürdürülebilirliği sürdürülebilir kılan en önemli nokta günlük hayatımızın içinde var olabilmesi. Peki sıcak yaz günlerinde “yeşil” serinlemenin yollarını birlikte aramaya ne dersin?
Klima fiyatlarının ve elektrik faturalarının da ötesinde serinlerken çevre dostu olabilmenin pek çok yolu var. Klima kullanımının neden olduğu enerji tüketimi uzun vadede daha sıcak günler göreceğimiz bir geleceğin önünü açıyor. Klimaların üretilmesinin ve çalıştırılmasının büyük miktarlarda enerji gerektirmesi artan karbon emisyonlarına ve daha yüksek elektrik faturalarına yol açıyor.
Her sene yinelenen en sıcak yaz söylemi
Kaynak: Statista
Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (WMO) ön verilerine göre dünya rekor düzeydeki en sıcak haftayı 2023 yılının 3-9 Temmuz arasında yaşadı. 2017’den bu yana belirlenen ulusal ve kıtasal rekorların yer aldığı Statista haritasında yer aldığı üzere dünya çapında mutlak sıcaklık rekorları kırılıyor.
En yüksek veriler bölgeyi olağanüstü bir sıcak hava dalgasının vurduğu Nisan ve Mayıs 2023’te Güney Asya’da kaydedildi. Tayland (45,4°C), Vietnam (44,2°C) ve Laos (43,5°C) dahil olmak üzere birçok ülke ulusal rekor kırdı.
Avustralya ve Uruguay da sırasıyla Onslow’da 50,7°C ve Florida’da 44,0°C ile geçen yıl ulusal rekorlarını kırmıştı. Birleşik Krallık ise Temmuz 2022’de 40°C sınırını aşarak cıvanın tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. 2021 yazında Kanada, Türkiye, İspanya ve İtalya en yüksek sıcaklıkları kaydetti.
2017’de Pakistan (53,7°C) ve Kuveyt (53,9°C) WMO tarafından onaylandığı üzere dünya üzerinde şimdiye kadar ölçülen üçüncü ve dördüncü en yüksek sıcaklıkları kaydetti. Dünya rekoru ise resmi olarak 1913’te ulaşılan 56.7°C ile Kaliforniya çölündeki Furnace Creek’e atfediliyor.
Çevre dostu serinleme alternatifleri
Kaynak: Unsplash
Yaz aylarında pek çok insan konforlu bir sıcaklık aralığında kalabilmek için klimalara güvense de birkaç farklı hamle serin kalırken gezegenimizin geleceğine dair içimizi serin tutmamıza da yarayabilir!
1.Tente kullanımı
Tenteler siz dışarıda keyif yaparken güneşi ve sıcak havayı sizden uzak tutmanın harika bir yolu. Her eve uyacak şekilde çeşitli renk ve stillerde kullanabileceğiniz tenteler mobilyalarınızın güneşin zararlarından korunmasına da yardımcı olur.
2.Odanın tavanını boyamak
Yazın bariz bir kuralı var: Koyu renkli giysiler yakar, açık renkli giysiler serinletir! Aynısı eviniz için de geçerli. Penn State’s College of Earth and Mineral Science’a göre açık renkli yüzeyler bir evden uzaktaki ısının çoğunu etkili bir şekilde yansıtabiliyor. Evinizdeki odaların tavanını beyaza ya da herhangi bir açık renge boyamak fırın gibi hissettiren sıcaklardan korunmanıza yardımcı olabilir.
3.Ev fanları
Bir ev fanı havayı açık pencerelerden içeri çekerken çatıdan dışarı iter. Böylece evin hızla soğumasını sağlar. Kışın ise sıcak havayı dışarıdan eve itmek için fan tersine çevrilebilir. Özel kablolama gerektirmeyen ev fanlarının yanı sıra vantilatörler fazla elektrik harcamadan serinlemenin bir başka yoludur. Ancak sağlığınız için karşısında uyuyakalmamanızı öneriyoruz…
4.Ağaçlar ve sarkan bitkiler
Bir ağaç dikmek odanızın ve evinizin sıcaklığını düşürmeye yardımcı olabilir. Dalları sarkan bir ağaç ısıyı dışarıda tutarak tüm odayı gölgesiyle kaplayabilir. Böylece güneşin sıcaklığı evinize nüfuz ederek iç sıcaklığı artıramaz. Ayrıca bitkiler bulundukları odaya oksijen sağlarken, dışarı dikilen ağaçlar çevreyi serinletmeye yardımcı olabilir.
5.Jeotermal soğutma sistemleri
Jeotermal soğutma yöntemleri binaları soğutmak için doğal yer altı ısısından yararlanır. Bu yöntem geleneksel klimadan çok daha temiz ve verimlidir. Aynı zamanda enerji tasarrufuna da yardımcı olur. Bu yöntem ile inşa edilen sistemleri yer altından pompalanan bir sıvı oluşturmak için dünyanın ısısını kullanarak çalışır. Pompalanan sıvı binayı tamamen soğutmak için borular ve havalandırma deliklerinde dolaşır. Klimadan daha çevre dostu olmasının yanı sıra daha efektif bir çözüm olması nedeniyle bugün birçok yeni ev jeotermal soğutma ile inşa ediliyor.
6.Radyant soğutma
Radyant soğutma bir binayı soğutmak için güneş ışığı veya ay ışığı gibi radyant enerji kullanan bir pasif soğutma türüdür. Güneş enerjisi binanın cephesi tarafından emilir ve daha sonra geceleri yavaşça salınarak daha serin bir iç mekan elde edilmesini sağlar. Bu soğutma türü özellikle klimanın her zaman gerekli olmadığı sıcak iklimlerde sıkça tercih edilir.
7.Buzdan yararlanma yolları
Biraz komik gibi görünse de sıcak havada buzdan faydalanmanın farklı yolları var.
- Bir kabı buzla doldurun ve bir vantilatörün önüne yerleştirin. Fan buzdan gelen soğuk havayı vücudunuza üfleyerek sıcaktan kurtulmanızı sağlayabilir.
- Başınıza veya boynunuza bir buz torbası koyun. Tüm vücudunuzun soğumasına yardımcı olacaktır.
- Buzlu çay veya soğuk su gibi soğuk sıvılar için. İçten dışa serin kalmanın lezzetli bir yolu.
- Soğuk bir duş alın. Böylece kendinizi yenilerken vücut ısınızı düşürebilirsiniz.
8.Buzla çalışan klimalar
Buzla çalışan klimalar havayı evinize girmeden önce soğutmak için buz kullanarak çalışır. Böylece soğutma faturanızdan tasarruf etmenin yanı sıra karbon ayak izinizi azaltarak çevreye yardımcı olmanın harika bir yolunu tercih etmiş olursunuz.
9.Hidronik soğutma
Hidronik soğutma havadaki ısıyı emmek için su kullanır ve ardından bu ısıyı toprağa salarak yok eder. Evinizi tüm yaz boyunca serin ve konforlu tutmak için bu işlem tekrar tekrar uygulanabilir. Üstelik hidronik soğutma yöntemini evinizden daha fazlasını soğutmak için kullanabilirsiniz. Hidronik soğutma son dönemde iş yerleri, okullar, ibadethaneler ve diğer büyük binaları soğutmak için popüler bir yöntem olarak tercih ediliyor. Ayrıca geleneksel iklimlendirme sistemlerine göre enerji verimliliğinin yüksek olması faturalarınızdan tasarruf edebilmenizin de önünü açıyor.
10.Hibrit solar klimalar
Çoğu klima soğutucu gazı sıkıştıran ve onu bir kondansatör bobininden geçiren bir kompresöre güç sağlamak için elektrik kullanır. Soğutulan gaz daha sonra iç üniteye akar ve burada havadan ısıyı emerek soğutur.
Hibrit bir güneş kliması ise hem güneş enerjisi hem de elektrik kullanır. Güneşli havalarda klima yalnızca güneş enerjisiyle çalışırken, yeterli güneş ışığı yoksa ünite elektrik gücüne döner. Bu işlemde sistemin daha küçük bir kompresör kullanıldığından klima için yeterli güneş enerjisinin olmadığı yerlerde tercih edilebilir.
