Yaz mevsimi belki bizim için güneşli havalar, dondurmalar ve tatil anlamına gelebilir. Hoş, son yıllarda yoğun çalışma saatleri, kısa süreli yıllık tatiller ve alım gücümüzün düşmesi nedeniyle buz gibi sulara atıldığımız tatiller de hayal oldu. Ancak şu an konumuz bu değil. Konumuz, sokakta yaşayan hayvanlar. Aşırı sıcaklar, kuruyan su kaynakları ve bozulabilen mamalar; onların yaşam koşullarını oldukça zorlaştırıyor. Neyse ki elimizde, evimizde ve çevremizde bu durumu bir nebze iyileştirecek çözümler var.
Bu yazıda, hiçbir şey satın almadan, evdeki atıkları dönüştürerek sokak hayvanlarına nasıl yardımcı olabileceğini anlatıyoruz. Çünkü bazen küçük bir gölge, bir yudum su ya da farkındalık dolu bir not; bir canlının yaşamını kurtarabilir. Haydi hep birlikte gölge, su ve sevgiyle minik dostlarımızın yaşamını kolaylaştıralım.
Kaynak: Unsplash
1. Gölge İstasyonları: Kartondan korunaklı alanlar
Neden önemli?
Yazın asfalt, taş ve beton gibi yüzeyler 50-60°C’ye kadar ısınabiliyor. Bu sıcaklık, patilere zarar verebildiği gibi hayvanların vücut ısısını da yükseltiyor. Özellikle öğle saatlerinde serin bir yere çekilmek, hayati öneme sahip. Ağaç gölgesi olmayan yerlerde hayvanlar sıklıkla otomobil altlarına, bina girişlerine ya da plastik kasalara sığınıyor.
Ne yapabilirsin?
-
Büyük boy bir mukavva kutuyu kapı girişi gibi serin bir yere yerleştir.
-
Üstünü eski bir çarşafla örtüp hem gölgelik hem de hava sirkülasyonu sağlayan bir alan oluştur.
-
Yağmura karşı dayanıklı hale getirmek istersen, dışını şeffaf poşet ya da naylonla kaplayabilirsin. Bu gölgelikler aynı zamanda hasta, yaşlı veya yavru hayvanlar için de dinlenme alanı olabilir.
2. Su Kapları: Kavanozlar, saksılar, yoğurt kapları iş başında
Neden önemli?
Yazın en temel sorunlarından biri suya erişim. Doğal kaynakların azalması, musluk sularının bilinçsizce kapatılması gibi nedenlerle sokak hayvanları temiz su bulmakta zorlanıyor. Üstelik vücut sıcaklıkları bizimkinden daha yüksek olduğu için, susuz kalmaları çok daha hızlı etkiliyor.
Ne yapabilirsin?
-
Yoğurt kovası, kırık saksı ya da kullanılmayan cam kavanozları su kabına dönüştür.
-
Bu kapları doğrudan güneş ışığı almayan, gölgede kalan yerlere yerleştir.
-
Küçük hayvanlar ve arılar için içine birkaç taş koyarak boğulmaların önüne geçebilirsin.
-
Su kaplarını her gün temizlemeyi ve suyu tazelemeyi unutma. Özellikle beton mahallerde birkaç noktaya su koymak bile birçok canlının yazı atlatması için çok kritik olabilir.
Mama Alanları: Serin zemin, doğru konum
Neden önemli?
Sıcak havalarda mama çabuk bozulur, sineklenir ve hem hayvanların sağlığına hem de çevre temizliğine zarar verebilir. Aynı zamanda kediler ve köpekler sıcak mama yemeyi tercih etmez, hatta kokudan dolayı yaklaşmazlar. Bu yüzden mama alanlarını yaz koşullarına göre düzenlemek gerekir.
Ne yapabilirsin?
-
Mamanın altına kalın taşlar ya da seramik plakalar yerleştirerek zeminden gelen sıcaklığı kesebilirsin.
-
Metal kaplar yerine seramik ya da kalın plastik kaplar tercih et.
-
Mama kabını gölge alana yerleştir ve mümkünse sabah-akşam kontrol ederek tazele.
-
Mamayı çok fazla koymak yerine, küçük porsiyonlar bırakmak daha sağlıklı olur. Eğer mama bırakacağın alan sabit olacaksa, yanına küçük bir not ya da “Mama Alanıdır” yazısı bırakmak, çevredekilerin dikkatini çekebilir. Ne yazık ki her mahallede bu gibi küçük iyi niyetli hareketlerden bile rahatsız olan insanlar var. Bu nedenle yaptığın yerleştirmeleri sık sık kontrol etmen önemli.
4. Uyarı Etiketleri ve Yazılar: Mahallende farkındalık yarat
Neden önemli?
Yaz aylarında özellikle araç altları ve tekerlek araları, hayvanların saklandığı ya da gölgelendiği yerler oluyor. Ancak çoğu zaman bu alanlarda yatan bir can fark edilmeden araçlar çalıştırılıyor ve üzücü olaylar yaşanabiliyor. Bilinçli bir hatırlatma, bazen büyük felaketlerin önüne geçebilir. Özellikle kediler ve köpekler yaz aylarında yüksek araç altlarını ya da otoparkları mesken tutuyor.
Ne yapabilirsin?
-
A4 kağıtlarına “Lütfen Arabayı Çalıştırmadan Önce Kontrol Et!” yazıları hazırlayıp apartman girişlerine, otoparklara asabilirsin.
-
Dış etkenlere ve hava şartlarına daha dayanıklı olsun istersen, bu yazıları laminasyon yaparak çoğaltabilirsin.
-
Komşularınla ya da mahalle esnafıyla konuşup farkındalığı yayabilirsin.
-
Bu tarz yazıları sosyal medya üzerinden de paylaşarak geniş bir çevreye ulaşabilirsin. Günde sadece 10 saniyelik bir kontrol, bir canı kurtarabilir.
5. Mahalleliyle Birlikte Kolektif İyileştirme
Neden önemli?
Sokaktaki canlara yardım etmek sürekli bir sorumluluk istiyor. Bir gün su kabı konulup, ertesi gün unutulması; bir mama alanının temizlenmemesi gibi durumlar aslında yapılan iyi niyeti gölgeleyebiliyor. Oysa birkaç kişinin paylaşarak sürdüreceği bir sistem, daha güvenli ve kalıcı bir destek sağlayabilir.
Mahallenin sokak haritasını çıkarıp, hangi noktaya su/mama/gölgelik konduğunu işaretleyebilirsin. Katılım gösteren komşularla bir “haftalık görev listesi” oluşturabilirsin. Pazartesi sen, salı komşun gibi. Belki bir WhatsApp grubu ya da el ilanıyla küçük bir dayanışma ağı başlatabilirsin. Özellikle apartman önlerinde, iş yerlerinin bahçelerinde bu sistem çok daha verimli olabilir. Dayanışma sadece insanları değil, yaşadığımız çevreyi de kapsadığında gerçek anlamını bulur. Senin gölgelik yaparken kullandığın yöntem, su kabı için seçtiğin yaratıcı malzeme ya da hazırladığın duyuru yazısı; başkalarına da ilham olabilir.
Hayvanların yaşamak için tek şansı, çoğu zaman insanların vicdanı oluyor. Yaz aylarında elimizdekilerle büyük yardımlar mümkün. Küçük müdahaleler, büyük hayatlara dokunur.
Bu yaz sen de mahallende, sokağında, apartmanının önünde bir adım at. Onarmaya bir yerden başla. 🧡
Hatta hazırladığın alanları Instagram hesabımız @onaranlarkulubu hesabımıza gönderebilir, paylaşımlarına bizi etiketleyebilirsin! Böylece hem farkındalık yaratırken, hem de bu yaz sokakların birlikte onarıldığını, minik dostlarımıza birlikte sahip çıktığımızı herkese ilan edebilirsin.
